TREAT: Beter Bewegen door Therapie op Maat

14 februari 2025

Het project ‘Beter bewegen door therapie op maat’ richtte zich op het ondersteunen van fysiotherapeuten bij het vertalen van theoretische kennis naar een gepersonaliseerde, wetenschappelijk onderbouwde aanpak. Het doel was om fysiotherapeuten te voorzien van kennis en tools om motorische leerstrategieën toe te passen, die aansluiten bij de individuele behoeften en mogelijkheden van patiënten.

• Looptijd onderzoek: september 2022 – 2024 (afgerond)

Aanleiding

Fysiotherapeuten spelen een cruciale rol in het aanleren en verbeteren van bewegingen, een proces dat bekendstaat als motorisch leren. Vooral bij mensen met neurologische en geriatrische aandoeningen is motorisch leren een complex proces dat wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals de fysieke en cognitieve mogelijkheden van de patiënt, en de individuele voorkeuren. Dit project richtte zich op het ondersteunen van fysiotherapeuten bij het vertalen van bestaande, vooral theoretische kennis en de vaak toegepaste standaardbenaderingen, naar een goed onderbouwde, gepersonaliseerde aanpak die beter aansluit op de specifieke behoeften van patiënten.

Opzet onderzoek

In de eerste fase van het project werd een literatuuronderzoek (systematic mapping review) uitgevoerd om een goed overzicht te krijgen van de evidentie van veelgebruikte leerstrategieën. De basis was het eerder ontwikkelde raamwerk voor motorisch leren. Binnen een dynamisch en iteratief actieonderzoek hebben fysiotherapeuten, patiënten, docent-onderzoekers, studenten en ontwerpers samengewerkt om praktische tools en kennis te creëren die direct toepasbaar zijn. In een procesevaluatie, uitgevoerd zowel in de eerstelijns- als ziekenhuissetting, zijn de ontwikkelde tools in meer dan 500 behandelsessies geëvalueerd.

Resultaten

De systematische mapping review omvatte 2099 gescreende artikelen, waarvan er 87 werden geïncludeerd. Deze review leverde niet alleen een overzicht van de effecten en relevante praktische aandachtspunten voor motorisch leren, maar ook hiaten voor vervolgonderzoek. De procesevaluatie liet zien dat het materiaal waardevol is voor de vertaling van theorie naar praktijk. Fysiotherapeuten gaven aan dat de tools hen bewuster maakten van de leerstrategieën en hen inspireerde. Het gebruik van de tools nam na verloop van tijd af. Als redenen gaven therapeuten aan dat zij de kennis en voorbeelden inmiddels geïnternaliseerd hadden. Echter, extra ondersteuning en meer voorbeelden lijken nodig om de werkwijze van fysiotherapeuten duurzaam te veranderen.

Wetenschappelijke opbrengsten

• Website en kaartenset | www.motorisch-leren.nl
• Anna Beissel et al, Valangst: vriend of vijand? De Nederlandse versie van de Updated Perceived Control of Falling Scale (opent in nieuw tabblad), Nederlands Tijdschrift voor Geriatriefysiotherapie, oktober 2024, p. 32-42.
• Li-Juan Jie et al, Overview of Effects of Motor Learning Strategies in Neurologic and Geriatric Populations: A Systematic Mapping Review (opent in nieuw tabblad), Archives of Rehabilitation Research and Clinical Translation, Volume 6, Issue 4, 2024. (opent in nieuw tabblad)
• Guus Rothuizen et al, Application of tailored motor learning in community-based physiotherapy: a user-centered design and process evaluation of an extended framework, medRxiv 2024.06.07.24308412.

Beschouwing resultaten

Het project heeft de relevantie van het onderwerp motorisch leren voor fysiotherapeuten opnieuw bevestigd. De participatieve onderzoeksmethode werd door alle betrokkenen als positief geëvalueerd en leidde tot onverwachte maar waardevolle bevindingen, zoals de verschillen in denk- en werkwijze tussen ervaren en minder ervaren therapeuten. De samenwerking in dit project was waardevol door de bijdragen van diverse partners. Praktijkpartners namen de leiding in het ontwerpproces, wat de praktische toepasbaarheid versterkte, studenten brachten vernieuwende ideeën en de cliëntvertegenwoordiger speelden een sleutelrol door de patiëntenstem te vertalen naar methoden en communicatie die aansloot bij de doelgroep.

Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op het efficiënt en onderbouwd kiezen van de meest passende strategieën en het afstemmen van de gekozen aanpak op het gebied van motorisch leren binnen de zorgketen en in samenwerking met andere disciplines.

Partners:  Regtop Fysiotherapie, Fysiotherapie Veldhoven Zuid, Fysiotherapie Zesgehuchten, Fysiotherapie ART-health, Fysiotherapie Corine Cuijpers, Fysiotherapie van Hoof/ Reva Vitaal,Denssana Praktijk voor Fysiotherapie, Fysiotherapie Bunde, Fysiotherapie Cerfontaine van der loop, Burgerkracht Limburg, Universiteit Maastricht, Brunel University, Fontys Paramedische Hogeschool, Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+), Kennisnetwerk CVA Nederland, Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)

Mogelijk ook interessant voor jou