Symptomatisch Perifeer arterieel vaatlijden (sPAV)
Het meest voorkomende symptoom van sPAV is claudicatio intermittens. Ook wel etalagebenen genoemd. Hierbij hebben patiënten een pijnlijk, verkrampt of vermoeid gevoel in de beenspieren na het lopen van een bepaalde afstand, bij snel lopen, bij het bestijgen van een helling of bij een trap oplopen.
KNGF-richtlijn Symptomatisch Perifeer arterieel vaatlijden
Uitgelicht
Richtlijn
De KNGF-richtlijn ‘Symptomatisch Perifeer arterieel vaatlijden’ (publicatiedatum 2014, revisie in 2017) beschrijft de fysiotherapeutische diagnostiek en therapie bij patiënten met symptomatisch perifeer arterieel vaatlijden (sPAV). De richtlijn is opgebouwd uit een Praktijkrichtlijn en de wetenschappelijke onderbouwing daarvan.
In september 2024 zijn nieuwe modules over ‘samen beslissen’ toegevoegd aan de KNGF-richtlijn sPAV. Samen beslissen is erkend als een essentieel element van moderne, hoogwaardige zorg. Desondanks passen fysio- en oefentherapeuten samen beslissen nog niet automatisch toe, omdat ze dit nog niet gewend zijn. Daarom gaan we jou en je patiënt daarbij ondersteunen met verschillende producten. Deze komen de komende maanden beschikbaar, zoals stappenplan voor therapeuten, online workshop over samen beslissen in algemene zin en een fysieke workshop over samen beslissen bij sPAV, en informatievideo’s over de aanbevelingen. Ook is via Chronisch ZorgNet een uitbreiding op de digitale gesprekstool KomPas beschikbaar, ter ondersteuning van het samen beslissen bij patiënten met sPAV.
Producten
Het KNGF ontwikkelt samen met de partners Chronisch ZorgNet, IQ healthcare Radboudumc, de Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM) en Harteraad, producten om de zorg voor patiënten met sPAV te verbeteren en om de KNGF-richtlijn beter toe te kunnen passen in de praktijk.
Downloads
De tool KomPas helpt jou en je patiënt
De tool KomPas heeft als doel de persoonsgerichte en evidence-based oefentherapie en fysiotherapie te verbeteren voor mensen met claudicatio intermittens. Fysiotherapeuten kunnen KomPas gebruiken om beter in te schatten welke uitkomsten mensen met etalagebenen kunnen verwachten van gesuperviseerde looptherapie en leefstijlbehandeling.
In januari 2024 is KomPas uitgebreid. De uitbreiding helpt patiënten en therapeuten om samen te beslissen over het behandelplan. Om KomPas te kunnen gebruiken, volg je bij Chronisch ZorgNet de training KomPas. Daarna krijg je toegang.
Ontwikkelingen, actualiteiten en meer informatie
De innovatieve tool KomPas is uitgebreid. De uitbreiding helpt mensen met symptomatisch perifeer arterieel vaatlijden (sPAV) en fysio- en oefentherapeuten samen te beslissen over het behandelplan.
KomPas, ontwikkeld als samenwerking tussen IQ Healthcare (Radboudumc), Chronisch ZorgNet, KNGF, VvOCM en Harteraad, heeft als doel de persoonsgerichte en evidence-based oefentherapie en fysiotherapie te verbeteren voor mensen met claudicatio intermittens, ook bekend als etalagebenen.
Startpunt
Het project, bekend als het PRECISIE-project, ging van start in januari 2021 ter verbetering van de KNGF-richtlijn symptomatisch perifeer arterieel vaatlijden (sPAV). Het project is gericht op het bevorderen van gepersonaliseerde en participatieve zorg. Vaak pasten therapeuten een uniforme behandelstrategie toe. Er is echter ruimte meer af te stemmen met de patiënt bij relevante criteria, zoals trainingsfrequentie, -intensiteit, -timing en -type. Het hoofddoel van het project was duidelijk: bevordering van persoonsgerichte zorg en samen beslissen binnen de zorg voor patiënten met sPAV om het behandelplan beter te laten aansluiten bij de patiënt en diens leven. Dit vergroot de kans op optimale resultaten en het zelfstandig volhouden van leefstijlaanpassingen door de patiënt na het éénjarig traject fysio- of oefentherapie. Oftewel: toewerken naar duurzamere gezondheidsresultaten voor de patiënt.
Ontwikkeling
In het eerste jaar van het project stond de ontwikkeling van de uitbreiding op KomPas centraal. KomPas, in 2020 geïntroduceerd binnen Chronisch ZorgNet, stelt therapeuten in staat het mogelijke resultaat van een behandeling van een patiënt met sPAV te voorspellen. De nieuwe uitbreiding op KomPas is gebaseerd op de KNGF-richtlijn sPAV. De uitbreiding is zo ontworpen, dat het uitvragen van voorkeuren en wensen van de patiënt én de expertise van de therapeut optimaal worden benut. Op basis hiervan wordt een behandelplan op maat opgesteld. De uitbreiding werd ontwikkeld in nauwe samenwerking met alle betrokken partijen, inclusief patiëntvertegenwoordigers en therapeuten, om zo goed mogelijk aan te sluiten op de praktijk.
Hoewel wetenschappelijk onderzoek nog in volle gang is, zijn de eerste reacties van therapeuten positief, zoals een therapeut aangaf: “Door deze uitbreiding krijgt de patiënt letterlijk de regie in eigen handen, terwijl deze mij als expertcoach ervaart.”
Interviews met therapeuten bevestigen het enthousiasme rondom de uitbreiding op KomPas. Therapeuten ervaren dat gebruik van KomPas patiënten meer betrekt bij het maken van keuzes over het behandelplan. Het biedt voor zowel therapeut als patiënt structuur in het proces van het opstellen van het behandelplan. De uitbreiding stimuleert therapeuten tot het bespreken van belangrijke onderwerpen, zoals meer bewegen of stoppen met roken.
Stap voorwaarts
Vanaf januari 2024 is de nieuwe uitbreiding op KomPas beschikbaar voor alle therapeuten, die patiënten met sPAV behandelen. Deze mijlpaal markeert een belangrijke stap voorwaarts in het bevorderen van persoonsgerichte en participatieve zorg voor patiënten met sPAV. Patiënten worden beter in staat gesteld mee te beslissen over hun behandeling, waardoor de therapeut de best passende zorg kan leveren.
Wil je hier als fysiotherapeut mee aan de slag? Volg dan de training KomPas via chronischzorgnet.nl
Op de consumentenwebsite defysiotherapeut.com kunnen bezoekers meer informatie vinden over fysiotherapie bij etalagebenen.
Op deze website vinden patiënten meer informatie over fysiotherapie bij verschillende klachten, waaronder etalagebenen, en is het mogelijk om te zoeken naar de juiste fysiotherapeut in de buurt.
In de FysioPraxis van februari 2022 is meer te lezen over het PRECISIE-project.
Voor dit project werken het KNGF, VvOCM, Chronisch ZorgNet, IQ healthcare en Harteraad samen aan het bevorderen van persoonsgerichte zorg en samen beslissen in de behandeling van personen met Claudicatio Intermittens (CI).
Voor de fysiotherapie
Hoe ontwikkelt het KNGF richtlijnen?
In vijf korte video’s vertellen KNGF-medewerkers je meer over het belang van richtlijnen, hoe en met wie ze worden ontwikkeld en hoe we je ondersteunen bij het toepassen in de praktijk.
KNGF maakt zelf richtlijnen voor de fysiotherapie. Het ontwikkelen doen we samen met fysiotherapeuten, andere betrokken beroepsgroepen en patiëntvertegenwoordigers en onderzoekers. Ook is het KNGF betrokken bij de ontwikkeling van wel 200 richtlijnen van andere beroepsgroepen waarbij de fysiotherapeut ook een rol speelt in de behandeling.
Bekijk ook onze andere themapagina’s
Artrose heup-knie
Fysiotherapie is voor patiënten met heup- en/of knieartrose van belang om het dagelijks fysiek functioneren te verbeteren.
Begrijpelijk communiceren
Een op de drie van de volwassen inwoners van Nederland heeft beperkte gezondheidsvaardigheden (Nivel, 2024). Het kan niet anders dan dat jij hier in je praktijk ook mee te maken hebt. Herken jij het bij patiënten?
Cerebro Vasculair Accident (CVA)
Fysiotherapie is voor patiënten na een CVA van belang in het (her)leren van functionele vaardigheden, zoals loopvaardigheden en basale ADL-vaardigheden.
COPD
Fysiotherapie is voor patiënten met Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) van belang in het behoud of verbeteren van fysieke capaciteit en/of activiteit.
Hartrevalidatie bij coronairlijden en chronisch hartfalen (2024)
De nieuwe KNGF-richtlijn Hartrevalidatie bij coronairlijden en chronisch hartfalen (2024) vervangt de richtlijn uit 2011. De herziene richtlijn geeft de aanbeveling om persoonsgerichte zorg in te zetten, waarbij het klinisch redeneren van de therapeut en het samen beslissen met de patiënt centraal staat.
Lage Rugpijn
Fysiotherapie is voor patiënten met lage rugpijn van belang om de algehele conditie en het dagelijks functioneren te verbeteren.
Paramedische richtlijn Kwetsbare ouderen
Het aantal thuiswonende ouderen dat intensieve zorg nodig heeft, zal de komende 25 jaar bijna verdubbelen. Met als gevolg meer ziekenhuisopnames en een grotere druk op de zorg en mantelzorgers. De Paramedische richtlijn Kwetsbare ouderen (2024) is daarom van groot belang.
Prehabilitatie
Als we fit een operatie ingaan, herstellen we een stuk sneller. Daarom is er steeds meer aandacht voor ‘prehabilitatie’.
Reumatoïde Artritis
Fysiotherapie is voor patiënten met reumatoïde artritis van belang om de spierkracht, conditie en dagelijks functioneren te verbeteren.
Zorg op afstand
De nieuwe KNGF-richtlijn Zorg op afstand is vanaf nu beschikbaar voor alle fysiotherapeuten en oefentherapeuten! Zorg op afstand is het inzetten van zorgtechnologie als vervanging van de fysieke zorg. Zorg op afstand heeft veel potentie binnen de fysio- en oefentherapeutische zorg, omdat er vanuit de rol van de therapeut steeds meer nadruk ligt op de coachende rol en het bevorderen van zelfmanagement.
Meer weten?
Neem contact op met een van onze richtlijnadviseurs
Kenniscentrum Fysiotherapie
Team Richtlijnen